Wij geloven dat het observeren en verzorgen van een aquarium de manier waarop mensen naar de wereld kijken kan veranderen. Dit geldt vooral voor kinderen! Daarom hebben we, na rijp beraad samen met onze lokale partner Institut Mosintuwu, een aquarium gedoneerd aan geselecteerde scholen. Maar het ging natuurlijk niet alleen om het aquarium…
De kinderen die voor het aquarium moesten zorgen, hebben later een aantal dagen doorgebracht met ons door op het meer en kregen zo de kans om zelf ervaring op te doen met de omstandigheden die de dieren nodig hebben. Dit was belangrijk zodat ze later de dieren met het meer konden verbinden en ze konden zien als een integraal onderdeel van hun omgeving, waaraan ze perfect zijn aangepast. Het verzorgen van dieren in een aquarium is niet eenvoudig en deze kennis zal de kinderen helpen begrijpen dat kwetsbaar leven niet zomaar naar elders kan worden overgebracht of opnieuw kan worden gecreëerd in andere omstandigheden. Zorg dragen voor het milieu is absoluut noodzakelijk.
Vervolgens hebben teams van vijf scholen (SMP Negeri 1 Pamona Barat, SMA Negeri 1 Pamona Barat, SMA Negeri 1 Pamona Utara, SMA GKST 1 Tentena en SMA Negeri Harmoni) een training gevolgd van een halve dag in het verzorgen van aquaria. Omdat we van tevoren precies wisten welke apparatuur het aquarium zou krijgen en welke dieren erin zouden zitten, schreven we een zeer specifieke twintig pagina’s lange handleiding voor het verzorgen van aquaria van het Posomeer. Maar het waren niet alleen instructies voor de verzorging van het aquarium. We legden ook de biologische en chemische basisprocessen uit die in het aquarium plaatsvinden. Het is belangrijk om te weten waarom een te hoge temperatuur een probleem is of wat de gevolgen zijn van het verwaarlozen van de waterverversing. We introduceerden ook twee geselecteerde soorten die in het aquarium zouden leven: de slak Tylomelania toradjarum en de garnaal Caridina caerulea. Beide zijn relatief weinig veeleisende soorten die het goed zouden moeten doen in het aquarium en de kinderen konden zich ook verheugen op het grootbrengen van hun jongen. Het was niet mogelijk om andere dieren aan het aquarium toe te voegen, omdat dit het evenwicht volledig zou verstoren en tot sterfte onder de dieren zou leiden.
De teams van leerlingen en leerkrachten volgden de training op de voet. Ik was persoonlijk verbaasd dat de kinderen zich urenlang konden concentreren op de uitleg, die niet gemakkelijk en ook niet bijzonder leuk was. Er werden zeer goede vragen gesteld, we bespraken alle legitieme zorgen over de herkomst van water, stroomuitval… Ik denk dat we het seminar hebben afgesloten met de wederzijdse verzekering dat de aquaria in goed voorbereide handen zouden komen en dat de scholen al onze steun zouden krijgen in situaties die zich zouden kunnen voordoen. Na het seminar viel al mijn nervositeit weg over het toevertrouwen van levende wezens aan scholen. (Wezens die de lokale bevolking vangt en consumeert… zonder ze ooit levend te zien!)
We overhandigden de aquaria ceremonieel tijdens seminars op scholen. Daarna installeerden we ze, inclusief de apparatuur, plaatsten we het substraat en de decoraties. We overhandigden voer en middelen voor het testen en behandelen van het water. De garnalen en slakken zelf werden later door onze collega’s van Institut Mosintuwu gebracht, toen de aquaria goed waren ingedraaid.
En hoe verging het de aquaria? Een controle na zes weken toonde aan dat de apparatuur op enkele uitzonderingen na goed werkt en dat voorkomende stroomuitvallen geen negatieve gevolgen hebben. Het ammoniakgehalte is veilig, de pH is ook in orde en de temperatuur ligt tussen 27 en 29 °C. De scholen noteerden resultaten:
SMA Negeri Harmoni
- verschillende garnalen succesvol verveld; babygarnalen en vijf slakken geboren
SMA Negeri 1 Pamona Utara
- drie garnalen met eitjes en drie slakken geboren
SMA GKST 1 Tentena
- één garnaal met eitjes en vijf slakken geboren
SMA Negeri 1 Pamona Barat
- vier garnalen met eitjes, enkele garnalen zijn al uitgekomen en vijf slakken geboren
SMP Negeri 1 Pamona Barat
- ten minste tien garnalen stierven; één slak stierf, maar er werden twee baby’s geboren
- helaas volgde de school de handleiding niet nauwgezet en werd het aquarium niet verzorgd door het getrainde team, er vond overvoeding plaats
Hoewel de resultaten niet honderd procent positief zijn, geloven we dat dit initiatief heel zinvol is. Het verzorgen van een aquarium in combinatie met het observeren van het onderwaterleven direct in het meer is een onvervangbare ervaring, die iedereen bewondering bijbrengt voor de schoonheid van de wereld en een groot respect voor de werking van natuurlijke processen.
We bedanken onze partners, met name Institut Mosintuwu, voor alle communicatie met scholen en hun voorbereiding op het ontvangen van aquaria al vanaf 2023, evenals AKWB, MEGAZOO & Friends, Ostrava Zoo, EUAC en individuele donateurs voor hun uitgebreide ondersteuning van onze activiteiten!
Markéta Rejlková
