Het webinar “Exploring Freshwater Biodiversity” werd gehouden in samenwerking met de afdeling Biologie, faculteit voor Wiskunde en Natuurwetenschappen (FMIPA), Hasanuddin Universiteit (UNHAS), Makassar, Sulawesi en Sulawesi Keepers op 21-22 november 2022 via een online zoom meeting en werd bijgewoond door meer dan 100 deelnemers uit verschillende delen van de samenleving waaronder wetenschappers, onderzoekers, academici, praktijkmensen, professionals, studenten en activisten van niet-gouvernementele organisaties.
In de openingswoorden benadrukte het hoofd van de afdeling Biologie, FMIPA, UNHAS, Dr. Magdalena Ritaay, M.Sc., dat het evenement een belangrijk moment is voor ons allen omdat de biodiversiteit van zoet water in Sulawesi onze verantwoordelijkheid is. Bewustmaking is cruciaal en samenwerking met verschillende partners is een uitstekende stap om het belang van het behoud van de biodiversiteit te benadrukken. Magdalena vermeldde ook dat Sulawesi deel uitmaakt van de Wallacea-regio, die een grote en unieke biodiversiteit kent. Helaas zijn er niet veel wetenschappelijke publicaties over biodiversiteit in Sulawesi, dus de uitwisselingssessie kan de eerste stap zijn naar duurzame internationale samenwerking in de toekomst en voordelen opleveren voor de biodiversiteit in Sulawesi.
De leider van Sulawesi Keepers, Markéta Rejlková, opende deze uitwisselingssessie met de hoop dat wat Sulawesi Keepers doet om de biodiversiteit in Sulawesi te beschermen, voordelen kan opleveren en vele samenwerkingsverbanden met lokale instellingen kan openen. “We vinden het belangrijk om de relatie met lokale mensen en instellingen te verdiepen en elkaar beter te leren kennen. Wij zullen blijven samenwerken met onze partners in Indonesië. We zijn het eens geworden over gebieden waar onze belangen elkaar duidelijk overeenkomen”, aldus Markéta.
De uitwisselingssessie van Biodept met Sulawesi Keepers
De sessie was verdeeld in twee delen op afzonderlijke dagen, elk met presentaties en daaropvolgende discussies.
De presentatie van Jiří Patoka (Sulawesi Keepers & Tsjechische Universiteit voor levenswetenschappen) belichtte de samenwerking die is begonnen met verschillende collega’s in Indonesië en die zeer nuttige resultaten heeft opgeleverd. Jiří sprak vooral over invasieve rivierkreeften (Cherax quadricarinatus) die een aanzienlijk risico kunnen vormen voor inheemse zoetwaterbiota in Sulawesi als ze niet gepaard gaan met publieke voorlichting. Ook al wordt deze soort door producenten en handelaren als waardevol beschouwd, het lijdt geen twijfel dat het een indringer is met een groot invasiepotentieel die, althans op lokale schaal, homogenisering van de biodiversiteit kan veroorzaken. Daarom zijn aquacultuur en de introductie ervan in de wateren van Sulawesi niet wenselijk. “Op dit punt dringen wij er bij de plaatselijke boeren en andere belanghebbenden sterk op aan de introductie van deze soort in nieuwe gebieden van Sulawesi te stoppen. Heb een gevoel van verantwoordelijkheid en draag niet bij aan de vernietiging van uw prachtige inheemse dieren en de natuur in het algemeen!”, aldus Jiří.
Surya Gentha Akmal (Sulawesi Keepers & Tsjechische Universiteit voor levenswetenschappen), de tweede spreker, verklaarde aan de hand van National Geographic terminologie dat Sulawesi als een natuurlijk laboratorium is waar verschillende soorten fauna worden aangetroffen die zich hebben vermengd of nieuwe biologische kenmerken hebben gecreëerd. Gentha zei verder dat er geen eiland zo uniek is als Sulawesi. Nog afgezien van de vorm bezit dit eiland blijkbaar endemische flora en fauna die nergens anders ter wereld te vinden zijn. Onderzoekers beweren dat het unieke karakter te danken is aan de vermenging van twee biota’s, Azië in het westen en Australië in het oosten. Bovendien beweren verschillende onderzoekers dat het elfde grootste eiland ter wereld een hybride zone is met de hoogste evolutiesnelheid. Anderzijds benadrukte Gentha dat de wetenschap duidelijk is. Onze kansen om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en om te buigen worden met de minuut kleiner. De gevolgen van de achteruitgang van de natuur worden in alle regio’s duidelijker – van pandemieën tot het uitsterven van soorten en afnemende ecosysteemdiensten – en zullen naar verwachting verergeren als wij ons gewone leven voortzetten.
De spreker op de tweede dag was Markéta Rejlková van Ostrava Zoo, leider van Sulawesi Keepers, die nog maar een fractie van de soortenrijkdom liet zien en vervolgens inging op de resultaten van de recente expeditie van haar team naar Sulawesi. Markéta beschrijft Sulawesi als een slakkenparadijs en een unieke plek op aarde – helaas bedekt door het onvermijdelijke gordijn. “Ik heb flowerhorns in actie gezien en het maakt me verdrietig. Maar ik geloof nog steeds dat we er iets aan kunnen doen. Op zijn minst leren hoe we bedreigde soorten succesvol en op lange termijn kunnen kweken – en hun natuurlijke omgeving kennen is daarvoor een onvervangbare basis. Wederzijdse samenwerking en de uitwisseling van kennis en ervaring is de manier waarop Sulawesi Keepers het uitsterven van soorten bestrijden”, aldus Markéta.
Muhammad Iqram, onderzoeker bij het Zoölogie Lab, afdeling Biologie, FMIPA, UNHAS, die de moderator was, zei dat netwerken en samenwerking nodig zijn zodat de studenten en het grote publiek kunnen leren van vele experts over de hele wereld die de zoetwater biodiversiteit in hun thuisland Sulawesi hebben onderzocht. “Wij waarderen de Sulawesi Keepers zeer dat zij de tijd hebben genomen om te discussiëren met studenten, onderzoekers, docenten, praktijkmensen en het grote publiek in Sulawesi in het bijzonder en Indonesië in het algemeen,” besloot Iqram.
Wat is de volgende stap?
We werken al hard aan plannen voor gezamenlijke projecten met studenten van UNHAS.
Wie anders zou de zoetwaterfauna van Sulawesi beter kunnen onderzoeken en beschermen?
Blijf kijken voor updates!
Surya Gentha Akmal
