Tijdens onze reis naar Sulawesi in september 2022 brachten we enkele dagen door rond het Posomeer. Onze metgezel daar was Eko (Kurniawan Bandjolu), lokale natuurkenner van het Institut Mosintuwu. We bezochten ook het prachtige kantoor van het Institut Mosintuwu en ik was gecharmeerd van de sfeer: daar vond een bijeenkomst plaats van ouderlingen van dorpen, de Lake Poso Guardian Community. En ze hebben zelfs verschillende aquaria met inheemse vissen en slakken tentoongesteld!
De volgende avond, na het snorkelen in het meer, sprak ik met Lian Gogali over de manieren waarop we kunnen samenwerken. Lian richtte in 2009 het Institut Mosintuwu op na de verschrikkelijke ervaring van gewelddadige conflicten tussen etnische en religieuze groepen in de Poso-regio. Institut Mosintuwu is een lokale gemeenschap die zich voornamelijk richt op sociale problemen en uitdagingen, maar hun activiteiten en interesses zijn breed. Het meer is belangrijk voor de gemeenschap, dus werd de biodiversiteit ervan onderdeel van het Mosintuwu-programma. Zij streven naar erkenning van het Posomeer als geopark vanwege zijn rijke biodiversiteit, geologische rijkdom en culturele uniciteit.
Dit is wat Lian zegt over de bezorgdheid van Mosintuwu over de biodiversiteit in het meer: "In de afgelopen vijf jaar is het Posomeer bedreigd door activiteiten op het gebied van waterkrachtelektriciteit die het Posomeer hebben geëxploiteerd als stuwdam. Als gevolg daarvan wordt de biodiversiteit bedreigd met vernietiging en zelfs uitsterven, en wordt het sociale, economische en culturele leven van de mensen die rond het Posomeer wonen verstoord. In feite is het Posomeer voor de Poso-bevolking niet alleen een watervoorraad, maar een vorm van leven. In de plaatselijke taal is het derde persoon voornaamwoord voor het Posomeer ‘sira’, wat ‘hij’ (niet ‘het’) betekent. Gemeenschappen rond het Posomeer gebruiken ook vaak de namen van biota die endemisch zijn in het Posomeer als clannamen."
Wij zijn er trots op aan te kondigen dat het Institut Mosintuwu onze nieuwe partner is en we hebben een plan om op lange termijn samen te werken. Onze belangrijkste doelen zijn:
- Het verzamelen en verspreiden van kennis over de aquatische biota van het Posomeer en gerelateerde bedreigingen
- Het aquatisch minimuseum en het educatief potentieel ervan verder ontwikkelen
- De belangstelling van studenten stimuleren: wij noemen dit programma "Biodiversiteit gaat naar school"
- Ontwikkeling van het “Natural Laboratory and Research Center for Lake Poso Aquatic Biota” (natuur-laboratorium en onderzoekscentrum voor waterbiota van het Posomeer)
- Meer mensen uitnodigen om studies en acties uit te voeren en te pleiten voor biodiversiteit
- Stimuleren van de ontwikkeling van duurzaam ecotoerisme met de noodzaak om de biodiversiteit te behouden
Dit is geen programma voor een enkel jaar, maar we zijn al begonnen met het werk! We zullen zeker meer details en updates brengen van het Posomeer. Op dit moment zijn we erg blij om samen te werken met de Mosintuwu gemeenschap – mensen die om hun omgeving geven en begrijpen dat de toekomst van het Posomeer sterk verbonden is met hun eigen toekomst.
Markéta Rejlková